شمارش واج ها در زبان فارسی
اولاً برای سهولت و سرعت،همزه ی کلمات مهموز را به شکل «ع » بنویسید مثلاً ابر را به صورت «عبر» بنویسید تا سریع تر بتوانید تعداد صامت ها و مصوت ها را بشمرید.
ثانیاً هجاهای واژه ی داده شده را تفکیک،سپس تعداد صامت ها و مصوت ها ی هر هجا را تعیین کنید : آسایشگاه=عاسایشگاه←عا(ص +م ) سا(ص+م ) یش (ص+م+ص)گاه(ص+م+ص)جمعاً 10 واج دارد.
دقت داشته باشیدکه گاه ممکن است طراح سؤال، همزه ی چنین کلماتی را در نحوه ی خواندن خود حذف کند ؛ یعنی ،بهجت انگیز را به صورت « بهجتنگیز» بخواند که در این صورت یک واج ( به علت حذف همزه ) کم می شود.
واج «ه» در پایان کلمات ،دو گونه است :1- ملفوظ ،که کاملاً تلفظ می شود و صامت حساب می شود مثل کوه ،ماه ، آه ، سپاه و … 2 – غیر ملفوظ که به آن های بیان حرکت هم می گویندو معادل مصوت کوتاه «کسره »،حساب می شود مثل نامه ،خسته ،ستاره و …